บันทึกการเรียนการสอน ครั้งที่ 9
วัน อังคาร ที่ 21 ตุลาคม พ.ศ. 2557
วันนี้ อาจารย์สอนในเรื่องของ
- เด็กที่มีความบกพร่องทางพฤติกรรมและอารมณ์
- เด็กสมาธิสั้น
อาจารย์ ให้ดูเอกสารประกอบพร้อมกับฟังคำบรรยายเนื้อหาของอาจารย์ แล้วให้ดูวีดีโอ เด็กพิเศษของสถาบันราชนุกูล ดูวีดีโอการดูเเลเด็กพิเศษของมหาวิยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม อาจารย์เล่าเรื่องให้ฟังในเนื้อหาที่เรียนพร้อมเเสดงลักษณะท่าทางพฤติกรรมของเด็กพิเศษจากประสบการณ์ที่เคยเจอมา
เด็กบกพร่องทางพฤติกรรมและอารมณ์ (Children with Behavioral and Emotional Disorders) หมายถึง เด็กที่แสดงพฤติกรรมไม่เหมาะสม (ต่อต้านตนเองหรือผู้อื่น) หรือมีความรู้สึกนึกคิดที่ผิดไปจากปกติ (แสดงออกถึงความต้องการทำร้ายตนเองหรือผู้อื่น มีความเชื่อมั่นในตนเองต่ำ)
ความบกพร่องทางพฤติกรรมและอารมณ์ไม่ได้เกิดจากสาเหตุใดสาเหตุหนึ่งเพียงอย่างเดียว หากแต่เกิดจากความซับซ้อนของความสัมพันธ์ร่วมกันระหว่างปัจจัยทางชีวภาพ จิตใจ สังคม การศึกษา และสิ่งแวดล้อม แบ่งเป็น
- ปัจจัยทางชีวภาพ (Biology) ถือเป็นปัจจัยที่มีความซับซ้อนอย่างมาก โดยความบกพร่องทางพฤติกรรมและอารมณ์อาจได้รับอิทธิพลจากพันธุกรรม เช่น โรคจิตเภทหรือจิตเสื่อม (Schizophrenia) และภาวะซึมเศร้า (Depression)
- ปัจจัยทางจิตสังคม (Psychosocial) เนื่องจากโรงเรียนและบ้านเป็นสิ่งแวดล้อมทางสังคมที่สำคัญสำหรับเด็กที่สุด ดังนั้น สิ่งแวดล้อมรอบตัวเด็ก อิทธิพลจากคนรอบข้าง รวมถึงปัญหาที่เกิดจากโรงเรียนและบ้าน จึงมีส่วนสำคัญที่อาจนำไปสู่ปัญหาความบกพร่องทางพฤติกรรมและอารมณ์ของเด็ก ไม่ว่าจะเป็นความเครียดเรื้อรัง (Chronic stress) อันเกิดจากการทะเลาะกับผู้ปกครอง รายได้ครอบครัวที่น้อย การอาศัยอยู่ในแหล่งเสื่อมโทรม เป็นต้น หรืออาจเกิดจากเหตุการณ์หรือสถานการณ์ตึงเครียดในชีวิต เช่น พ่อแม่แยกทางกัน และการเสียชีวิตของสมาชิกในครอบครัว รวมไปถึงการทารุณกรรมเด็ก
เด็กสมาธิสั้น เรียกย่อว่า ADHD เป็นลักษณะที่ทำซ้ำแล้วซ้ำเล่า จนกลายเป็นลักษณะเฉพาะตัวของเด็ก ประกอบ ด้วยปัญหาหลักใน 3 ด้านคือ
1) สมาธิสั้น
2) ซนอยู่ไม่นิ่ง
3) หุนหันพลันแล่น
เด็กมักจะทำอะไรได้ไม่นาน จะวอกแวก ไม่มีสมาธิ ไม่สามารถจดจ่อกับงานที่กำลังทำได้นานเพียงพอ มักใจลอยหรือเหม่อลอยง่าย ในเด็กเล็กจะเล่นอะไรได้ไม่นาน เปลี่ยนของเล่นไปเรื่อยๆ ถ้าเป็นเด็กโตมักทำงานไม่เสร็จตามที่สั่ง ทำงานตกหล่น ไม่ครบ ไม่ละเอียด
เด็กมักซุกซนไม่ยอมอยู่นิ่ง ซนมาก เหลียวซ้ายแลขวา ยุกยิก แกะโน่นเกานี่ อยู่ไม่สุข ปีนป่าย นั่งไม่ติดที่ ชอบคุย ส่งเสียงดังรบกวนคนรอบข้าง
เด็กยังมีความหุนหันพลันแล่น ยับยั้งตัวเองไม่ค่อยได้ มักทำอะไรโดยไม่ยั้งคิด วู่วาม ไม่อดทนต่อการรอคอย หรือกฎระเบียบ ไม่อยู่ในกติกา ทำอะไรค่อนข้างรุนแรง พูดโพล่ง ทะลุกลางปล้อง ไม่รอคอยให้คนอื่นพูดจบก่อน ชอบมาสอดแทรกเวลาคนอื่นคุยกัน
ความพิการซ้อน (Multiple Disabilities) หมายถึง ความบกพร่องร่วมกันมากกว่า 1 ลักษณะที่เกิดขึ้นต่อบุคคล (Simultaneous impairments) อาทิเช่น บกพร่องทางสติปัญญาร่วมกับตาบอด หรือบกพร่องทางสติปัญญาร่วมกับความผิดปกติของกระดูกและกล้ามเนื้อ
สาเหตุของความพิการซ้อนมักเกิดจากความผิดปกติของสมอง ซึ่งส่งผลต่อกิจกรรมของระบบประสาทบางส่วน เช่น สติปัญญา (Intelligence) และความไวของประสาทสัมผัส (Sensory sensitivity) แม้ว่าในเด็กบางรายจะไม่สามารถระบุสาเหตุที่แน่ชัดได้ อย่างไรก็ตาม ในผู้ป่วยรายที่สามารถระบุสาเหตุได้ มักพบว่าอาการพิการซ้อนเกิดจากปัจจัยทางชีวเคมีในช่วงก่อนกำเนิด (Prenatal Biomedical factors) หรือจากปัจจัยทางพันธุกรรม อันเนื่องมาจากความผิดปกติของยีนหรือโครโมโซม นอกจากนี้สาเหตุอื่นๆ อาจเชื่อมโยงกับโรคพันธุกรรมเมตาบอลิก (Genetic Metabolic Disorders) การทำหน้าที่ผิดปกติของอวัยวะในร่างกายในการสร้างเอนไซม์ (Dysfunction in production of enzymes) ซึ่งนำไปสู่การสะสมของสารพิษในสมอง และส่งผลให้สมองผิดปกติ (Brain Malformation)
การนำไปประยุกต์ใช้
การปรับพฤติกรรมหรือทัศนคติของเด็ก จากความกลัว ความซึมเศร้าของเด็ก โดยหากิจกรรมต่างๆให้เด็กได้ลงมือทำ แล้วให้คำชมเชยเมื่อได้เด็กทำได้ เพื่อเป็นการเสริมเเรงหรือกำลังใจกับเด็ก
การให้ความรู้หรือคำเเนะนำกับพ่อเเม่ในการดูแลเด็กพิเศษ
การจัดกิจกรรมที่ช่วยลดพฤติกรรมเด็กที่อยู่ไม่นิ่ง โดยการหากิจกรรมมาให้เด็กได้เล่น หรือลงมือกระทำด้วยตัวเอง เพื่อฝึกความอดทนและฝึกสมาธิในการทำงานของเด็ก
การประเมิน
ตนเอง วันนี้ไม่ค่อยได้ตั้งใจเรียนเท่าไหร่ค่ะ เข้าห้องช้านิดหน่อยเลยได้นั่งข้างหลัง เผลอไปคุยกับพื่อนบ้างเลยตาม อาจารย์ไม่ค่อยทัน แต่เข้าใจในเนื้อหาที่เรียนไปนะคะ อันไหนที่ไม่ทันเวลาเรียนก้คอยถามเพื่อนที่นั่งข้างๆค่ะ
เพื่อน เพื่อนแต่ละคนตั้งใจเรียนค่ะ บางคนก็คุยกัน เล่นกันบ้าง แต่ทุกคน คงจะเข้าใจเรื่องที่เรียน
อาจารย์ วันนี้อาจารสอนสนุกค่ะ มีวีดีโอ มาแนะนำ แสดงบทบาทสมมติ แถมยังบอกแนวข้อสอบค่ะ